Көпес Каревтің үйі.

Дом купца Карева.

The home of the merchant Karev.

  

Объектінің мерзімделуі – 1901 ж.

Датировка объекта – 1901 г.

Dating of the object –  1901.

 

Объектінің тұрған жері – Батыс-Қазақстан облысы, Орал қаласы, А.Карев көшесі, 47.

Местонахождение объекта – Западно-Казахстанская область, г. Уральск, ул. А.Карева, 47.

The location of the object – West Kazakhstan region, Uralsk city, A. Karev str, 47.

 

Қала құрылысы және сәулет ескерткіші.

Памятник градостроительства и архитектуры.

The monument of town planning and architecture.

 

Революцияға дейін бірінші қабатта дүкендер, екінші қабатқа-офицерлер жиналысын өткізетін клуб орналасқан, үшінші қабат қонақ үйге берілді.

Орал қаласын алғаннан  кейін, Қызыл Армияның бөліміне, облыстық тексеру комитеті бұл үйге- «Еңбек сарайы» деген ат берді.

1919 жылы сәуірде бұл үйде коммунистер мен жұмысшылардың жалынды құрамдары ұйымдастырылып, Орал қаласы үшін өз еркімен жазылу өткізілді.

20-шы жылдардың басында мұнда 1-ші қабатта «Қызыл Орал» типографиясы, 2-ші қабатта кәсіподақтар кітапханасы және съездер, конференциялар, театр бөлмелері, 3-ші қабатта қонақ үйі орналасып, жұмыс жасады.

Мұнда 20-шы жылдары қазақ совет әдебиетінің негізін қалаушы Сәкен Сейфуллин сөз сөйледі.

1929 жылы тамызда жазғы бақта өз шығармаларын оқудан А.Толстой, С.Сейфуллин, В.Правдухин мінбеге шықты.

Қазіргі уақытта ғимараттың бірінші қабатында дүкендер, екінші және үшінші қабаттарында- Ж.Молдағалиев атындағы облыстық кітапхана мен Ғ.Құрманғалиев атындағы облыстық филармония орналасқан. Көпес Каревтің бұрынғы үйі, қазір Ғ.Құрманғалиев атындағы облыстық филармония ғимараты  республикалық маңызы бар XIX ғ. тарихи, мәдени және архитектура ескерткіші ретінде мемлекеттік қорғауда тұр.     

 

Здание построено в 1901 году купцом первой гильдии А.Т.Каревым. До революции здесь на первом этаже размещались магазины, на втором – клуб офицерского собрания, третий этаж сдавался под гостиницу. Дом принадлежал купцу Кареву. После занятия г. Уральска частями Красной Армии облревком дал название этому зданию – «Дворец труда». В апреле 1919 г. в этом доме проводилась запись добровольцев, формировались коммунистические и рабочие боевые дружины для осажденного Уральска.

В начале 20-х годов здесь на первом этаже работала типография «Красный Урал», на втором – находились библиотека профсоюзов и зал для съездов, конференций, театральных выступлений, на третьем этаже – гостиница. Здесь в 20-е годы выступал основоположник советской казахской литературы Сакен Сейфуллин. В августе 1919 года в летнем саду выступали с чтением своих произведений  А.Толстой, С. Сейфуллина, В. Правдухин.

В настоящее время на первом этаже здания размещается малый концертный зал, на втором и на третьем областная библиотека  имени  Ж.Молдагалиева и областная филармония. Бывший дом купца Карева находится под государственной охраной республиканского значения, как памятник истории и архитектуры XIX века.

 

The building was built in 1901 by the merchant of the first Guild A.T.Karev. Before the revolution, there were shops on the first floor, the officers ‘ meeting club on the second floor, and the third floor was rented as a hotel. The house belonged to the merchant Karev. After the occupation of Uralsk by the red Army obrikom gave the name of this building – the «Palace of labour». In April 1919, volunteers were recorded in this house, Communist and workers ‘ combat squads were formed for the besieged Uralsk.

In the early 20-ies here on the first floor worked printing «Red Ural», on the second – there was a library of trade unions and a hall for congresses, conferences, theatrical performances, on the third floor – the hotel. Here in the 20s the founder of the Soviet Kazakh literature Saken Seifullin spoke. In August 1919, A.Tolstoy, S.Seifullin, V.Pravdukhin read their works in the summer garden.

Now on the first floor of the building there is a small concert hall, on the second and on the third regional library of Zh.Moldagaliyev and regional Philharmonic hall. The former house of merchant Karev is under state protection of national importance as a monument of history and architecture of the XIX century.